Shongololo - Southern Cross
Noordroute
De vliegtocht met de jumbo van South Africa Airways op de terugweg naar Europa boven Afrika in een kwartier durende onweersbui paste precies in de afsluiting van een enerverende 19-daagse vakantie in september 2003 door 6 landen van Afrika. Het schuddende vliegtuig met rondom felle lichtflitsen met de riemen vast deed de adrenaline opnieuw stijgen. Hetzelfde hadden we ervaren in de achter ons liggende wildparken bij de confrontaties met de fascinerende dierenwereld. Toch weer prettig als zo'n vliegtuig weer in stabielere luchtlagen voortraast. Het is wel ruim 9000 km. Je gedachten gaan terug naar de bezochte landen. Het grote Zuid-Afrika, waar kort geleden nog de apartheid heerste. Het Krugerpark, het voor ons nog steeds indrukwekkendste wildpark. Echt kicken. Je komt daar ogen en filmrolletjes tekort. De bezoeken aan Swaziland en Mozambique met zwaar bewapende bewaking rond de trein. De armoede en geldontwaarding in Zimbabwe. De duizende krotten van planken, golfplaat en plastic zakken. De platgebrande vegetatie, de vele termietenheuvels. De ananas- en maisvelden. De rennende apen 's morgens vroeg op de trein. De korte bezoeken aan Zambia en Botswana. De douane-formaliteiten. Wat een fantastische reis en wat een indrukken.
Ons hotel was de Shongololo-trein, voorzien van slaapcoupes. Onze wagon had vier 2-persoons coupes en twee 1-persoons. Met z'n tienen hadden we gezamenlijk 1 toilet en 1 douche. In noodgevallen kon je altijd een wagonnetje verder proberen. De trein bestond uit meerdere wagons, waaronder ook luxe. Verder een wagon voor diner en ontbijt (inclusief), een koffieruimte, een bar en een rookruimte. 6 busjes gingen mee op een platte wagon, die gebruikt werden voor de excursies. Een door-to-door service dus. Er waren deze reis 56 toeristen aan boord. Naast de 7 Hollanders bestond het internationale gezelschap uit Australiers, Amerikanen, Engelsen, Fransen, Duitsers, Zwitsers en Luxemburgers. Het treinpersoneel was afkomstig uit de bezochte vakantielanden. Voor elke 8 toeristen had 1 personeelslid een volledige baan.
De reis was geboekt bij Kras/Sterprodukties bij het kantoor in Alkmaar. Ook op de site van www.shongololo.com werd veel informatie gehaald. Een prima service. De start vond plaats in Johannesburg en via de noordroute per trein zouden we eindigen bij de Victoria watervallen in Zimbabwe.
Dag 1.
Op 25 augustus vertrokken we per trein vanaf het station Heerhugowaard naar Schiphol. We zouden eerst naar Londen vliegen om daar over te stappen om een andere vlucht. Bij aankomst Schiphol kom je direct bij de vertrekhal, waar we bij de inschrijfbalie van Midland meteen onze zitplaatsen vernamen in het vlietuig van South Africa airways van Londen naar Johannesburg. Ook de transfer van de koffers werd vanaf Schiphol geregeld. Geen omkijken dus in Londen. De 7 bij Kras geboekte reizigers troffen wij naast elkaar in het vliegtuig naar Johannesburg. Een 11 uur durende vlucht. Geprobeerd de slaap te vatten, wat maar gedeeltelijk lukte. Prima verzorgd overigens met dekentje, kussen, persoonlijk videobeeld. Tussen de films en spelletjes gretig gebruik gemaakt van de schaakcomputer.
Om 07.10 uur (zelfde tijd als Nederland) landen we op het vliegveld van Johannesburg in Zuid-Afrika. Onze Zuid-Afrikaanse gids met het bordje Shongololo was snel gevonden. We moesten ons een uurtje op het vliegveld vermaken, want er moest nog een vlucht binnenkomen met Amerikanen. Onze koffers werden inmiddels afgevoerd naar de trein. Een koffiecorner opgezocht. Ons meteen wegwijs gemaakt met de Zuid-Afrikaanse rand, wat neerkwam op 0,12 euro. Om 08.45 verschenen onze Amerikaanse medereizigers. Met onze Zuid-Afrikaanse gids, die helaas overschakelde van het prachtige Zuid-Afrikaanse taaltje naar Engels gingen we met z'n elven meteen op excursie. In een gereedstaande mercedes sprinter gingen we richting Pretoria. We waren nog maar net enkele minuten onderweg of we belandden in de file. Onze gids keerde de bus op de Rijksweg (in Nederland ondenkbaar) reed door de berm tegen het verkeer in en stak na een paar keer steken de niet bepaald vlakke grasberm over naar de andere rijbaan en vervolgde haar weg. De lokale metro politie bleek ook allert, want kort daarna werden we door hen aan de kant gezet. Blijkbaar had onze gids een rappe tong, want met een waarschuwing kon ze doorrijden. We bezochten die dag het Voortrekkersmuseum, waar het verhaal van de grote trek prachtig is uitgehouwen in de ronde muur. Hierop stonden de pioniers, die vanaf 1836 de Kaap verlieten om onder de tucht van de Britten vandaan te komen. Als eer voor de 486 boeren, die in de slag aan de bloedrivier op 16 december 1838 een leger van 12500 zulu's versloegen werd dit monument een symbool voor de Afrikaanse eenheid. Een bezoek gebracht aan het Paul Krugerhuis. De woning, die nog zoveel mogelijk in de oude staat was gelaten was van de eerste president van Zuid-Afrika, S.J.P. Kruger. Een wandeling op het Church Squore en een luchtig bezoek bij de Union Buildings, de zetel van de regering, waar een prachtig uitzicht over de stad. Na de lunch reden we naar Hector Peterson Memoria. Een herinneringsmonument voor gevallenen tijdens de acties in 1976. Indruk maakte de voor elke gevallene vervaardigde steen. De vele verkoopstandjes buiten vonden we niet bepaald passen bij het beeld. Natuurlijk werd er ook gereden naar een van de woningen van Nelson Mandela en Tutu. Er was geen tijd meer om een kindercreche te bezoeken. De dag werd afgesloten met een rondrit door Johannesburg. We hadden inmiddels 200 km gereden. We werden bij de trein afgezet en waren ingedeeld in de 8e wagon genaamd Lovo (=olifant) en vonden daar onze koffers. Dankzij onze kampeerervaring hadden we geen moeite met het indelen van de beperkte leefruimte. Om 18.00 uur was de briefing door de treinmanager. Om 20.00 uur een prima diner en na zo'n lange reis en dag was de slaap snel gevat. De trein vertrok naar Kaapmuiden (390 km). Het sliep prima op de cadans van de rails.
Dag 2
Tijdens het ontbijt om 7.30 uur reed de trein nog. Inmiddels waren we bij de grens van Swaziland aangekomen. Dit is een van de kleinste Afrikaanse landen, gelegen tussen Zuid-Afrika en Mozambique. Ongeveer de helft van Nederland en sinds 1968 een onafhankelijk staatje. De trein stopte in Impala. De busjes waren reeds eerder die nacht of morgen afgeladen, want die stonden reeds op het perron. Blijkbaar was er bij dit station geen mogelijkheid om de busjes van de wagon te rijden. Bij de douane een stempeltje halen in het inmiddels weer teruggekregen paspoort. Lopend door een stuk niemandsland en weer een stempeltje halen bij de douane van Swaziland. De dag van vandaag zou in het teken staan van kunst en cultuur. Alle shongololo reizigers werden verdeeld over de busjes om te beginnen voor een rit door Piggs Peak en de stad Mbabane. De Hollanders werden ingedeeld in een bus dus er kon door de gids Zuid-Afrikaans gesproken worden en dat was wel zo prettig en leuk. Voor de lunch bezochten we het nationaal museum, een glasblazerij (Ngwenya glass) en een zeer decoratieve kaarsenmakerij. De lunch vond plaats in Elzulwini, waarbij ook in een stralend zonnetje de mogelijkheid was om te zwemmen. Helaas geen zwemspullen bij ons. We konden met randen betalen. Een direct naast het restaurant gelegen markt werd bezocht. Elk kraampje had nagenoeg dezelfde artikelen. Steeds maar weer "take a look inside". En eenmaal binnen kwam je zeker na flink afdingen met een olifantje, neushoorn of ander wildparkdier weer naar buiten. Op weg weer naar de trein, die inmiddels was verdergereden naar Mpaka. We kwamen om half zes weer bij de trein aan. We hadden inmiddels 300 km in het busje gereden. Na wat opfrissen en het diner nog gezellig zitten nakeuvelen bij de bar. We moesten een keuze maken voor de volgende dag. Na deze twee intensieve dagen leek het ons goed eens lekker te luieren op het strand. Dit aangegeven op het grote planbord. De trein vertrok richting Maputo (Mozambique).
Dag 3
We hadden weer geluk. Opnieuw ingedeeld bij onze Zuid-Afrikaanse gids. We gingen op weg naar het strand. Dit was maar liefst 150 km en dat terwijl je in Nederland 15 km van het strand woont. Vanaf het station in Maputo kwamen we in een gigantische verkeersdrukte terecht. Het was zondagmorgen acht uur en blijkbaar ging iedereen gelijk naar de kerk. Van alle kanten kwamen auto's en daar tussendoor krioelde het van de in zondagse pak en prachtige jurken wandelende mensen. Metertje voor metertje gingen we vooruit. Het was dan ook zeer verbazend toen ineens van rechts een landrover-bestuurder kwam, die blijkbaar een hekel had aan vrouwen achter het stuur, die voorrang nemen, want het was duidelijk met opzet, dat hij van rechts tegen de achterzijde van onze bus aanreed. Na wat heen en weer gewrik zat hij met z'n bumper muurvast in de wielkast van de bus. Getuigen genoeg. Twee politieagenten direct terplaatse. We wilden wel helpen de bus los te trekken, doch gezien de opgewonden discussies in een niet verstaanbare Portugese taal leek het de gids beter binnen te blijven. De gids van de voor ons rijdende bus had ons gemist en kwam terug voor assistentie. Hij kende de taal en cultuur en binnen 10 minuten waren we los en was de zaak afgehandeld. We konden na deze verrassende onderbreking onze weg vervolgen op weg naar de beach. Onderweg was er veel te zien van het land. Hoe de voorrang is geregeld bij kruispunten is verbazend. Wie het eerst komt gaat voor. Bij gelijke aankomst wordt er afgetast en opgereden. Het gaat altijd goed. Bij een koffiestop, konden we volop foto's maken van de prachtig geklede vrouwen met gevulde fruitmanden op hun hoofd. We kwamen om elf uur aan in Praia do Bilene. Een prachtig strand met fijn zand aan de Indische Oceaan. Volop jongetjes met hun koopwaar . Een ligmatje werd gekocht en het was verder lekker relexen. Lekker zonnetje, windje, goed zwemwater. Wel veel bezoekjes van verkopers met soms prachtige houtbewerkte spullen, waaronder speelgoed , fruit, fruitschalen, walnoten. Prachtig om te zien. Ze waren hier zeker uren mee bezig geweest, maar teveel en te groot om mee te nemen. Om drie uur weer de lange terugweg naar de trein. Om half zeven verzamelen en op weg naar een zeevisrestaurant aan de haven van Maputo. Een prima buffet. Alle soorten vis waren voorhanden. Verbazend altijd weer om te zien hoe mensen zich op een buffet kunnen "storten". Het was gezellig en we kwamen laat in de avond weer op de trein.
Dag 4
Om 08.00 uur vertrokken we naar een lokale markt in Maputo. We konden daar zien wat er zoal voor de dagelijkse behoefte werd aangeboden. We bezochten de Catholic Cathedral, waar juist een dienst was afgelopen. We liepen langs the Casa do Ferro, een metalen huis in de 19e eeuw neergezet voor de Gouverneur. Hierin was niet te wonen gezien de hoge temperaturen achter dit metaal. Onderweg zagen we een tuinbank en motorfiets gefabriceerd uit onderdelen van onklaargemaakte wapens. We bezochten het national museum Maputo met een prachtige collectie dieren, die voorkomen in het Krugerpark. Een prima lunchplek in de stad. Het duurde wel lang. Na een uurtje wilde de gids vertrekken, terwijl we nog zaten te wachten op het bestelde. Reden voor haar de keuken in te duiken en dit werkte want we werden daarna snel geholpen. We moesten weer terug naar de trein, omdat deze om drie uur zou vertrekken richting Komatipoort. Een hightea aan boord en we konden meteen van de omgeving genieten omdat de trein nu eens overdag reed. 's Avonds nog een lekker slaapmutsje. De volgende dag lag een bezoek aan het Krugerpark op het programma.
Dag 5 en 6
We waren er helemaal klaar voor de volgende 2 dagen zouden we verblijven in het Nationaal Krugerpark. En het werden ook 2 onvergetelijke dagen. Fantastisch om deze dieren in hun natuurlijke omgeving te zien rondlopen. De vele olifanten, giraffen, buffels, gnoes, zebra's, nijlpaarden en krokodillen. Je blijft steeds ademloos staren en steeds weer genieten. Het is niet te beschrijven als je de eerste leeuwen ziet sjokken enkele tientalle meters bij je vandaan. Dit is echt kicken. De vele impala's, kudus, wrattezwijnen, steen- en waterbokken, bavianen, zwartkop aapjes en zelfs een muis- of dwerghond. Prachtige vogels konden we hier ook bewonderen. De boven je vliegende aasgieren, diverse ooijevaars, visadelaars, neushoornvogel's blauwe spreeuwen, gele wevertjes en nog vele andere. Vanaf de lunchplaats keken we uit op de vlak voor ons half in het water zonnende krokodillen en nijlpaarden. Momenten die nog vaak naar boven zullen komen.
Aan het eind van de 2e bezoekdag aan het Krugerpark stond 's avonds een bezoek gepland aan een Zulustam. Hierbij brachten we eerst een bezoek aan de medicijnvrouw, die via een tolk ons uitlegde waar ze al haar poeders voor gebruikte. Door het zuluhoofd met z'n 3 vrouwen werden we welkom geheten en nodigde ons uit in zijn dorp. Een show van dans en muziek volgde, waarbij een aantal van de bezoekers niet ontkwamen aan een bezoek op de dansvloer. De fakkels gaf de show een spetterend geheel. Tot slot een gebruikelijke warme maaltijd samen met het zuluhoofd.
Dag 7
Vertrek om half negen voor de panoramaroute. Dit is het gebied waar het noordelijke gedeelte van de Drakensbergen overgaat in de bushveldlaagvlakte. We reden door een gebied met prachtige eucalyptus- en pijnbomen en stopten bij enkele watervallen. Onderweg nog een Zuid-Afrikaanse krant gekocht voor een scriptie van een kennis in Holland. Bij het instappen van de bus toch maar walnootjes gekocht van een verkoopster. Had zij weer een goeie dag. Een bezoek werd gebracht aan Pilgrims Rest, een gerestaureerd goudmijndorpje. In 1884 vonden goudzoekers hier goudstof en heeft het delven ruim 100 jaar lang plaats gevonden. Het is nu een nationaal monument en de sfeer van vroeger is terug te vinden in de winkeltjes, huizen, postkantoor en kerk. Bij een gezellig restaurantje buiten gelunchd en door het dorpje gewandeld. Natuurlijk op de foto met 2 Zuludames. Of dit nu Ndebele of Tonga dames was ons niet duidelijk. De reis werd hierna vervolgd met onder andere een stop bij de Blyde River Canyon. De Blyde River stroomt door een gebied op 700 meter hoogte. Door de zachte bodem ontstond een wirwar van kliffen en rotsplateau's met het gevolg een kloof van 20 km. Waar de Treur en de Blyde River samen komen zijn door stenen erosiegaten ontstaan, genoemd Bourke's Luck Potholes. Gestopt werd verder bij de drie Rondavels. Dit zijn 3 naast elkaar liggende heuvels, die lijken op Zuluhutten. Verder een prachtig uitzicht punt, genaamd God's Window. Een bezoek aan de Mac Mac falls. Leuk om even de klimmen en klauteren langs de rotsen. Weer zo'n indrukwekkende dag met prachtige uitzichten en bossen. Met ruim 250 km achter de kiezen kwamen we weer bij de trein, die direct vertrok. Na 2 uur werd gestopt bij een station Woodriche (oid). Vanuit de trein liep je over het perron direct een bar in. We troffen daar enkele gidsen en wat treinpersoneel. Nog even een praatje gemaakt met serveersters van een nabijgelegen restaurant over de levensstandaard. Na een paar uur vertrok de trein naar Louis Trichards.
Dag 8
Ons eerste bezoek was een educatieproject gesubsidieerd door de Britten. Hierna een pottenbakkerij met een demonstratie van pottenbakken en verven door een 2-tal vrouwen (Mashamba/Mukondeni Potters). Verder een door locale vrouwen gerund bedrijf, waar kleding bedrukt werd (Tsonga Textiles). Een mooi bedrukt groot tafelkleed gekocht. We hadden alleen de ochtend voor excursie, omdat de trein om half drie zou vertrekken richting Zimbabwe. Tijdens de treinrit 's nachts om 02.00 uur werden we wakker van een geweldig rumoer. We bleken op een perron te staan waar tegenover massa's mensen met veel kinderen in een propvolle trein stapten. En dat allemaal in pikdonker, want er was slechts hier en daar een zwak lichtje.
Dag 9
Gearriveerd in Rutenga in Zimbabwe. De stempels zaten in ons paspoort. We waren de grens gepasseerd en het was door de treinmanager blijkbaar bij de douane gelukt collectief de paspoorten aan te bieden.
We vertrokken met het bussie naar de ruines van Great Zimbabwe. Een stad gebouwd door het Rozwi volk.
De ruines bestaan uit granieten stenen. Een enthousiaste plaatselijke gids leidde ons ruim twee uur door zonder cement opgebouwde gebouwen. In het terplaatse gelegen Royal hotel werd een filmrolletje gekocht. Gevraagd werd om in ZAF-rand te betalen. Op een rekenmachientje werd snel uitgerekend dat dit dan 36 rand was. Een mooie prijs dacht ik nog, want dit lag onder de prijs wat ik in Zuid-Afrika had gezien. Later in het bezochte museum kwam meneer de verkoper langs om mede te delen, dat hij zich vergist had en er 346 rand betaald had moeten worden. Onze gids erbij gehaald, die ook verbaasd was over het bedrag en adviseerde het rolletje terug te geven. Een probleem dus, want de eerste foto's waren hiermee al gemaakt. Na veel discussie toch maar enkele exra randen afgegeven. De gids zou verder nog de hotelmanager hierover benaderen. Later deelde ze mede hier altijd met plaatselijk geld te betalen omdat de wisselkoersen verschikkelijk hoog zijn. Een en ander was ons ook al op de trein geadviseerd. Het werd dus achteraf een duur filmrolletje, terwijl er in de trein nog een paar op reserve lagen. De inflatie van de Zimbabwe-dollar was ruim 1% per dag. De verwachting was, dat aan het eind van het jaar de inflatie 1000% zou zijn. De machthebbers en andere vriendjes van president Robert Mugabe hebben dus binnen 10 jaar het land naar de afgrond gebracht. Na de lunch een duik genomen in het aanwezige zwembad.
's Middags opnieuw een markt bezocht vol met de gebruikelijke houten en stenen voorwerpen. Het verzamelpunt van de busjes was een shell-pompstation, waar overigens wel benzine, maar geen diesel te verkrijgen was. In convooi vertrokken we naar Zvishavane. Het laatste stukje reden we door het bos met onverharde wegen vol gaten en onregelmatige rijsporen. Net voor het donker kwamen we bij het stationnetje Zvishavane aan, waar inmiddels onze trein was gearriveerd.
We vertrokken richting Bulawayo.
Dag 10
Een aantal reizigers waren ziek en 's nachts verschillende malen naar het toilet gerend. Geen idee wat de oorzaak hiervan was. De kippenlevertjes kregen de schuld. Dit gold trouwens niet voor iedereen, dus kon het best wat anders geweest zijn. Het was bewolkt deze dag en de wind maakte het erg koud. We waren in Bulawayo. Op het station stonden open safaribusjes klaar. Achteraf bleken we toch te weinig kleding bij ons hebben. We hebben ons met dekens omhuld de rit in de open auto moeten maken. We gingen eerst naar het graf van John Rhodes op 2000 meter hoogte. Erg koud door de afwezige zon en de straffe wind. Verder bezochten we muurtekeningen, het nationaal museum en een kunstgalerij. In de kunstgalarij was de gids ons kwijt Waar vind je Hollanders, niet anders dan waar koffie te krijgen is. Tot slot een rondrit door een aantal wijken van Bulawayo. Een drukte van belang, allemaal mensen op straat. De oudste auto's en bussen werden daar aangetroffen. Geen plekken om even uit te stappen en rond te wandelen. De trein vertrok die avond richting Dete.
Dag 11 en 12
De zon was weer volop aanwezig. Toch nog toe dus maar een dag bewolt weer gehad.
De komende twee dagen zouden we verblijven in het Hwange wildpark. Het grootste national park van Zimbabwe. We sliepen in de Sikumi Tree Lodge. Ons nachtverblijf een houten huisje op palen had zelfs een toilet en douche. Erg lux dus. We hebben 4 maal hier een open game drive gehad, waarvan een tijdens de avonduren in het donker. We werden ingedeeld met de Zwitsers. Knap werk van de lokale gids om met hun schijnwerpers toch de dieren weer te vinden, die blijkbaar geen last hadden van het scherpe licht. Buiten de reeds in het Krugerpark geziene dieren werden hier voor het eerst de jagende jakhalzen gezien. Het was ook steeds bladeren in het vogelboek om achter de naam van de ontdekte vogels te komen. Helaas voor ons geen leeuwen of luipaarden. Een andere groep had wel geluk gehad. 's Avonds na het diner gezellig rond het open vuur. De dieren, die water kwamen drinken uit een plas, konden we waarnemen vanaf de lodge.
Na twee dagen weer terug naar de trein. 's Avonds een killdrif van een jarige Hollander. De trein vertrok richitng Victoria falls.
Dag 13
De trein zou de laatste dagen van de trip het het station Victoria Falls blijven staan.
Dit was de dag van een bezoek aan Zambia. Voorheen ging dit per trein, maar blijkbaar wegens de vele illegale verstekelingen werd dit niet meer toegestaan. Per bus gingen we naar de grens en lopend de brug naar Zambia over. Daar stapten we over in gereedstaande bussen. Onze chauffeur bleek gemaand Bonnie en had de leiding over alle busjes, dus we moesten steeds op hem wachten omdat we als laatste vertrokken. We zongen dan ook regelmatig " My Bonnie is over the ocean ...." . Vanuit de Zambiaanse kant bekenen we de prachtige watervallen. De regenboog schitterde tussen het bruisende water en de rotsen. Een bezoek werd gebracht aan het Livingstone museum. Helaas was de tijd te kort om dit goed te kunnen bekijken. In het winkeltje in dit museum waren de laagste prijzen, die ik tot nog toe gezien had. Voor 2 USA-dollar een prachtig bewerkte bongo. Helaas we werden gemaand te vertekken en hadden geen gelegenheid meer het winkeltje te bezoeken. We reden door Livingstone stad en bezochten de murabama markt. Een klein opstootje daar omdat ze geld wilden van een Hollander die de markt filmde. De gidsen wisten de boel te sussen. Aan kinderen uitgedeelde snoepjes bleek een goed initiatief. 's Middags een vaartocht over de Zambezi rivier, waar we tevens de lunch nuttigden.
Weer terug over de Livingstonebrug, waar je ook kon bungie jumpen, weer terug naar Zimbabwe en de trein waar we weer belaagd werden door verkopers.
Dag 14
Een eendaags bezoek aan Botswana. Per busjes gingen we weer naar de grens. Weer lopend over de grens ditmaal door een ontsmettingsbak. Bezocht werd het Chobe National Park en er werd veel gereden langs de Chobe rivier. We waren inmiddels teveel verwend in het Krugerpark en het Whangapark en daardoor viel de ervaring in dit park een beetje tegen.
Dag 15
Een bezoek aan de Victoria watervallen vanaf de kant van Zimbabwe. Indrukwekkend en niet te beschrijven hoe deze gigantisch brede waterval naar beneden stort. Prachtige uitzichten. Jongetjes die gevaarlijk over rotsblokken springen, de raftende boten en kano's in de diepte. Een prachtig schouwspel waar je wel uren naar kon staren. Hier en daar voelde je de nevel van het opspattende water.
Dag 16
Een aantal gasten vertrokken naar een hotel of hadden nog een weekje geboekt in Kaapstad. Met de Amerikanen bleven we nog een extra nacht op de trein. We werden wel verplaatst naar een ander treinstel. Voor 1 nacht in een iets grotere coupe. Hier was ruimte voor 2 stoelen. We hoefden dus niet meer op bed te zitten. In overleg met onze Zuid-Afrikaanse gids besloten deze dag te verblijven bij een zwembad behorende bij een restaurant waar we die dag te voren hadden gelunched. Een prima bediening, lekkere ligstoelen en prima weer. Blijkbaar was deze lokatie goed gekozen want later zagen we ook enkele andere gidsen van de trein hun vertrek daar nemen. 's Avonds nog even een bezoek gebracht aan een nabij gelegen hotel, waarin een heel winkelcentrum, inclusies casino gevestigd was. Van een optredende dans- en zanggroep een CD gekocht. Ze traden elke avond bij het diner in het hotel op en waren wild enthousiast over onze belangstelling en vragen over hun optreden. We bleven handen schudden op de Zuid-Afrikaanse manier.
Dag 17
's Middags moesten we naar het vliegveld in Victoria Falls. De koffers ingepakt. Het was ons goed bevallen bij het zwembad van de dag daarvoor, zodat we ons weer lieten rijden naar deze lokatie. De koffers meteen in het busje geladen, want die zou ons naar het vliegveld brengen.
's Middags aangekomen op het vliegveld en met een Zuid-Afrikaans vliegtuig vertrokken naar Johannesburg. De bongo meegenomen als reisbagage. Hij was te dik voor het bagageruim. De stoel naast ons was vrij en kon zodoende daar geplaatst worden. We vlogen dus eerst honderden kilometers naar het zuiden. Per Jumbojet weer naar Londen.
Dag 18
We arriveerden op Heathrow om half zeven. 4 uur wachten en per Britisch Midland weer naar Amsterdam. De bongo paste hier wel in het bovenliggende bagageruim. De kinderen en kleinkind stonden al te wachten op Schiphol. De douane moest toch wel even weten wat er in dat dikke ronde pak zat en hoeveel sterke drank we meehadden.
Een onvergetelijke reis. Met dank en een groet aan de meereizende Hollanders Liesbeth en Ton (Woerden), Hilda en Huib(Den Haag), Willemein(IJsselstein) en alle andere internationale gasten. De treinmanager met z'n assistent, die 24 uur paraat waren en de geweldige bemanning. Top!
Jikkie en Jan (Langedijk)
Noordroute
De vliegtocht met de jumbo van South Africa Airways op de terugweg naar Europa boven Afrika in een kwartier durende onweersbui paste precies in de afsluiting van een enerverende 19-daagse vakantie in september 2003 door 6 landen van Afrika. Het schuddende vliegtuig met rondom felle lichtflitsen met de riemen vast deed de adrenaline opnieuw stijgen. Hetzelfde hadden we ervaren in de achter ons liggende wildparken bij de confrontaties met de fascinerende dierenwereld. Toch weer prettig als zo'n vliegtuig weer in stabielere luchtlagen voortraast. Het is wel ruim 9000 km. Je gedachten gaan terug naar de bezochte landen. Het grote Zuid-Afrika, waar kort geleden nog de apartheid heerste. Het Krugerpark, het voor ons nog steeds indrukwekkendste wildpark. Echt kicken. Je komt daar ogen en filmrolletjes tekort. De bezoeken aan Swaziland en Mozambique met zwaar bewapende bewaking rond de trein. De armoede en geldontwaarding in Zimbabwe. De duizende krotten van planken, golfplaat en plastic zakken. De platgebrande vegetatie, de vele termietenheuvels. De ananas- en maisvelden. De rennende apen 's morgens vroeg op de trein. De korte bezoeken aan Zambia en Botswana. De douane-formaliteiten. Wat een fantastische reis en wat een indrukken.
Ons hotel was de Shongololo-trein, voorzien van slaapcoupes. Onze wagon had vier 2-persoons coupes en twee 1-persoons. Met z'n tienen hadden we gezamenlijk 1 toilet en 1 douche. In noodgevallen kon je altijd een wagonnetje verder proberen. De trein bestond uit meerdere wagons, waaronder ook luxe. Verder een wagon voor diner en ontbijt (inclusief), een koffieruimte, een bar en een rookruimte. 6 busjes gingen mee op een platte wagon, die gebruikt werden voor de excursies. Een door-to-door service dus. Er waren deze reis 56 toeristen aan boord. Naast de 7 Hollanders bestond het internationale gezelschap uit Australiers, Amerikanen, Engelsen, Fransen, Duitsers, Zwitsers en Luxemburgers. Het treinpersoneel was afkomstig uit de bezochte vakantielanden. Voor elke 8 toeristen had 1 personeelslid een volledige baan.
De reis was geboekt bij Kras/Sterprodukties bij het kantoor in Alkmaar. Ook op de site van www.shongololo.com werd veel informatie gehaald. Een prima service. De start vond plaats in Johannesburg en via de noordroute per trein zouden we eindigen bij de Victoria watervallen in Zimbabwe.
Dag 1.
Op 25 augustus vertrokken we per trein vanaf het station Heerhugowaard naar Schiphol. We zouden eerst naar Londen vliegen om daar over te stappen om een andere vlucht. Bij aankomst Schiphol kom je direct bij de vertrekhal, waar we bij de inschrijfbalie van Midland meteen onze zitplaatsen vernamen in het vlietuig van South Africa airways van Londen naar Johannesburg. Ook de transfer van de koffers werd vanaf Schiphol geregeld. Geen omkijken dus in Londen. De 7 bij Kras geboekte reizigers troffen wij naast elkaar in het vliegtuig naar Johannesburg. Een 11 uur durende vlucht. Geprobeerd de slaap te vatten, wat maar gedeeltelijk lukte. Prima verzorgd overigens met dekentje, kussen, persoonlijk videobeeld. Tussen de films en spelletjes gretig gebruik gemaakt van de schaakcomputer.
Om 07.10 uur (zelfde tijd als Nederland) landen we op het vliegveld van Johannesburg in Zuid-Afrika. Onze Zuid-Afrikaanse gids met het bordje Shongololo was snel gevonden. We moesten ons een uurtje op het vliegveld vermaken, want er moest nog een vlucht binnenkomen met Amerikanen. Onze koffers werden inmiddels afgevoerd naar de trein. Een koffiecorner opgezocht. Ons meteen wegwijs gemaakt met de Zuid-Afrikaanse rand, wat neerkwam op 0,12 euro. Om 08.45 verschenen onze Amerikaanse medereizigers. Met onze Zuid-Afrikaanse gids, die helaas overschakelde van het prachtige Zuid-Afrikaanse taaltje naar Engels gingen we met z'n elven meteen op excursie. In een gereedstaande mercedes sprinter gingen we richting Pretoria. We waren nog maar net enkele minuten onderweg of we belandden in de file. Onze gids keerde de bus op de Rijksweg (in Nederland ondenkbaar) reed door de berm tegen het verkeer in en stak na een paar keer steken de niet bepaald vlakke grasberm over naar de andere rijbaan en vervolgde haar weg. De lokale metro politie bleek ook allert, want kort daarna werden we door hen aan de kant gezet. Blijkbaar had onze gids een rappe tong, want met een waarschuwing kon ze doorrijden. We bezochten die dag het Voortrekkersmuseum, waar het verhaal van de grote trek prachtig is uitgehouwen in de ronde muur. Hierop stonden de pioniers, die vanaf 1836 de Kaap verlieten om onder de tucht van de Britten vandaan te komen. Als eer voor de 486 boeren, die in de slag aan de bloedrivier op 16 december 1838 een leger van 12500 zulu's versloegen werd dit monument een symbool voor de Afrikaanse eenheid. Een bezoek gebracht aan het Paul Krugerhuis. De woning, die nog zoveel mogelijk in de oude staat was gelaten was van de eerste president van Zuid-Afrika, S.J.P. Kruger. Een wandeling op het Church Squore en een luchtig bezoek bij de Union Buildings, de zetel van de regering, waar een prachtig uitzicht over de stad. Na de lunch reden we naar Hector Peterson Memoria. Een herinneringsmonument voor gevallenen tijdens de acties in 1976. Indruk maakte de voor elke gevallene vervaardigde steen. De vele verkoopstandjes buiten vonden we niet bepaald passen bij het beeld. Natuurlijk werd er ook gereden naar een van de woningen van Nelson Mandela en Tutu. Er was geen tijd meer om een kindercreche te bezoeken. De dag werd afgesloten met een rondrit door Johannesburg. We hadden inmiddels 200 km gereden. We werden bij de trein afgezet en waren ingedeeld in de 8e wagon genaamd Lovo (=olifant) en vonden daar onze koffers. Dankzij onze kampeerervaring hadden we geen moeite met het indelen van de beperkte leefruimte. Om 18.00 uur was de briefing door de treinmanager. Om 20.00 uur een prima diner en na zo'n lange reis en dag was de slaap snel gevat. De trein vertrok naar Kaapmuiden (390 km). Het sliep prima op de cadans van de rails.
Dag 2
Tijdens het ontbijt om 7.30 uur reed de trein nog. Inmiddels waren we bij de grens van Swaziland aangekomen. Dit is een van de kleinste Afrikaanse landen, gelegen tussen Zuid-Afrika en Mozambique. Ongeveer de helft van Nederland en sinds 1968 een onafhankelijk staatje. De trein stopte in Impala. De busjes waren reeds eerder die nacht of morgen afgeladen, want die stonden reeds op het perron. Blijkbaar was er bij dit station geen mogelijkheid om de busjes van de wagon te rijden. Bij de douane een stempeltje halen in het inmiddels weer teruggekregen paspoort. Lopend door een stuk niemandsland en weer een stempeltje halen bij de douane van Swaziland. De dag van vandaag zou in het teken staan van kunst en cultuur. Alle shongololo reizigers werden verdeeld over de busjes om te beginnen voor een rit door Piggs Peak en de stad Mbabane. De Hollanders werden ingedeeld in een bus dus er kon door de gids Zuid-Afrikaans gesproken worden en dat was wel zo prettig en leuk. Voor de lunch bezochten we het nationaal museum, een glasblazerij (Ngwenya glass) en een zeer decoratieve kaarsenmakerij. De lunch vond plaats in Elzulwini, waarbij ook in een stralend zonnetje de mogelijkheid was om te zwemmen. Helaas geen zwemspullen bij ons. We konden met randen betalen. Een direct naast het restaurant gelegen markt werd bezocht. Elk kraampje had nagenoeg dezelfde artikelen. Steeds maar weer "take a look inside". En eenmaal binnen kwam je zeker na flink afdingen met een olifantje, neushoorn of ander wildparkdier weer naar buiten. Op weg weer naar de trein, die inmiddels was verdergereden naar Mpaka. We kwamen om half zes weer bij de trein aan. We hadden inmiddels 300 km in het busje gereden. Na wat opfrissen en het diner nog gezellig zitten nakeuvelen bij de bar. We moesten een keuze maken voor de volgende dag. Na deze twee intensieve dagen leek het ons goed eens lekker te luieren op het strand. Dit aangegeven op het grote planbord. De trein vertrok richting Maputo (Mozambique).
Dag 3
We hadden weer geluk. Opnieuw ingedeeld bij onze Zuid-Afrikaanse gids. We gingen op weg naar het strand. Dit was maar liefst 150 km en dat terwijl je in Nederland 15 km van het strand woont. Vanaf het station in Maputo kwamen we in een gigantische verkeersdrukte terecht. Het was zondagmorgen acht uur en blijkbaar ging iedereen gelijk naar de kerk. Van alle kanten kwamen auto's en daar tussendoor krioelde het van de in zondagse pak en prachtige jurken wandelende mensen. Metertje voor metertje gingen we vooruit. Het was dan ook zeer verbazend toen ineens van rechts een landrover-bestuurder kwam, die blijkbaar een hekel had aan vrouwen achter het stuur, die voorrang nemen, want het was duidelijk met opzet, dat hij van rechts tegen de achterzijde van onze bus aanreed. Na wat heen en weer gewrik zat hij met z'n bumper muurvast in de wielkast van de bus. Getuigen genoeg. Twee politieagenten direct terplaatse. We wilden wel helpen de bus los te trekken, doch gezien de opgewonden discussies in een niet verstaanbare Portugese taal leek het de gids beter binnen te blijven. De gids van de voor ons rijdende bus had ons gemist en kwam terug voor assistentie. Hij kende de taal en cultuur en binnen 10 minuten waren we los en was de zaak afgehandeld. We konden na deze verrassende onderbreking onze weg vervolgen op weg naar de beach. Onderweg was er veel te zien van het land. Hoe de voorrang is geregeld bij kruispunten is verbazend. Wie het eerst komt gaat voor. Bij gelijke aankomst wordt er afgetast en opgereden. Het gaat altijd goed. Bij een koffiestop, konden we volop foto's maken van de prachtig geklede vrouwen met gevulde fruitmanden op hun hoofd. We kwamen om elf uur aan in Praia do Bilene. Een prachtig strand met fijn zand aan de Indische Oceaan. Volop jongetjes met hun koopwaar . Een ligmatje werd gekocht en het was verder lekker relexen. Lekker zonnetje, windje, goed zwemwater. Wel veel bezoekjes van verkopers met soms prachtige houtbewerkte spullen, waaronder speelgoed , fruit, fruitschalen, walnoten. Prachtig om te zien. Ze waren hier zeker uren mee bezig geweest, maar teveel en te groot om mee te nemen. Om drie uur weer de lange terugweg naar de trein. Om half zeven verzamelen en op weg naar een zeevisrestaurant aan de haven van Maputo. Een prima buffet. Alle soorten vis waren voorhanden. Verbazend altijd weer om te zien hoe mensen zich op een buffet kunnen "storten". Het was gezellig en we kwamen laat in de avond weer op de trein.
Dag 4
Om 08.00 uur vertrokken we naar een lokale markt in Maputo. We konden daar zien wat er zoal voor de dagelijkse behoefte werd aangeboden. We bezochten de Catholic Cathedral, waar juist een dienst was afgelopen. We liepen langs the Casa do Ferro, een metalen huis in de 19e eeuw neergezet voor de Gouverneur. Hierin was niet te wonen gezien de hoge temperaturen achter dit metaal. Onderweg zagen we een tuinbank en motorfiets gefabriceerd uit onderdelen van onklaargemaakte wapens. We bezochten het national museum Maputo met een prachtige collectie dieren, die voorkomen in het Krugerpark. Een prima lunchplek in de stad. Het duurde wel lang. Na een uurtje wilde de gids vertrekken, terwijl we nog zaten te wachten op het bestelde. Reden voor haar de keuken in te duiken en dit werkte want we werden daarna snel geholpen. We moesten weer terug naar de trein, omdat deze om drie uur zou vertrekken richting Komatipoort. Een hightea aan boord en we konden meteen van de omgeving genieten omdat de trein nu eens overdag reed. 's Avonds nog een lekker slaapmutsje. De volgende dag lag een bezoek aan het Krugerpark op het programma.
Dag 5 en 6
We waren er helemaal klaar voor de volgende 2 dagen zouden we verblijven in het Nationaal Krugerpark. En het werden ook 2 onvergetelijke dagen. Fantastisch om deze dieren in hun natuurlijke omgeving te zien rondlopen. De vele olifanten, giraffen, buffels, gnoes, zebra's, nijlpaarden en krokodillen. Je blijft steeds ademloos staren en steeds weer genieten. Het is niet te beschrijven als je de eerste leeuwen ziet sjokken enkele tientalle meters bij je vandaan. Dit is echt kicken. De vele impala's, kudus, wrattezwijnen, steen- en waterbokken, bavianen, zwartkop aapjes en zelfs een muis- of dwerghond. Prachtige vogels konden we hier ook bewonderen. De boven je vliegende aasgieren, diverse ooijevaars, visadelaars, neushoornvogel's blauwe spreeuwen, gele wevertjes en nog vele andere. Vanaf de lunchplaats keken we uit op de vlak voor ons half in het water zonnende krokodillen en nijlpaarden. Momenten die nog vaak naar boven zullen komen.
Aan het eind van de 2e bezoekdag aan het Krugerpark stond 's avonds een bezoek gepland aan een Zulustam. Hierbij brachten we eerst een bezoek aan de medicijnvrouw, die via een tolk ons uitlegde waar ze al haar poeders voor gebruikte. Door het zuluhoofd met z'n 3 vrouwen werden we welkom geheten en nodigde ons uit in zijn dorp. Een show van dans en muziek volgde, waarbij een aantal van de bezoekers niet ontkwamen aan een bezoek op de dansvloer. De fakkels gaf de show een spetterend geheel. Tot slot een gebruikelijke warme maaltijd samen met het zuluhoofd.
Dag 7
Vertrek om half negen voor de panoramaroute. Dit is het gebied waar het noordelijke gedeelte van de Drakensbergen overgaat in de bushveldlaagvlakte. We reden door een gebied met prachtige eucalyptus- en pijnbomen en stopten bij enkele watervallen. Onderweg nog een Zuid-Afrikaanse krant gekocht voor een scriptie van een kennis in Holland. Bij het instappen van de bus toch maar walnootjes gekocht van een verkoopster. Had zij weer een goeie dag. Een bezoek werd gebracht aan Pilgrims Rest, een gerestaureerd goudmijndorpje. In 1884 vonden goudzoekers hier goudstof en heeft het delven ruim 100 jaar lang plaats gevonden. Het is nu een nationaal monument en de sfeer van vroeger is terug te vinden in de winkeltjes, huizen, postkantoor en kerk. Bij een gezellig restaurantje buiten gelunchd en door het dorpje gewandeld. Natuurlijk op de foto met 2 Zuludames. Of dit nu Ndebele of Tonga dames was ons niet duidelijk. De reis werd hierna vervolgd met onder andere een stop bij de Blyde River Canyon. De Blyde River stroomt door een gebied op 700 meter hoogte. Door de zachte bodem ontstond een wirwar van kliffen en rotsplateau's met het gevolg een kloof van 20 km. Waar de Treur en de Blyde River samen komen zijn door stenen erosiegaten ontstaan, genoemd Bourke's Luck Potholes. Gestopt werd verder bij de drie Rondavels. Dit zijn 3 naast elkaar liggende heuvels, die lijken op Zuluhutten. Verder een prachtig uitzicht punt, genaamd God's Window. Een bezoek aan de Mac Mac falls. Leuk om even de klimmen en klauteren langs de rotsen. Weer zo'n indrukwekkende dag met prachtige uitzichten en bossen. Met ruim 250 km achter de kiezen kwamen we weer bij de trein, die direct vertrok. Na 2 uur werd gestopt bij een station Woodriche (oid). Vanuit de trein liep je over het perron direct een bar in. We troffen daar enkele gidsen en wat treinpersoneel. Nog even een praatje gemaakt met serveersters van een nabijgelegen restaurant over de levensstandaard. Na een paar uur vertrok de trein naar Louis Trichards.
Dag 8
Ons eerste bezoek was een educatieproject gesubsidieerd door de Britten. Hierna een pottenbakkerij met een demonstratie van pottenbakken en verven door een 2-tal vrouwen (Mashamba/Mukondeni Potters). Verder een door locale vrouwen gerund bedrijf, waar kleding bedrukt werd (Tsonga Textiles). Een mooi bedrukt groot tafelkleed gekocht. We hadden alleen de ochtend voor excursie, omdat de trein om half drie zou vertrekken richting Zimbabwe. Tijdens de treinrit 's nachts om 02.00 uur werden we wakker van een geweldig rumoer. We bleken op een perron te staan waar tegenover massa's mensen met veel kinderen in een propvolle trein stapten. En dat allemaal in pikdonker, want er was slechts hier en daar een zwak lichtje.
Dag 9
Gearriveerd in Rutenga in Zimbabwe. De stempels zaten in ons paspoort. We waren de grens gepasseerd en het was door de treinmanager blijkbaar bij de douane gelukt collectief de paspoorten aan te bieden.
We vertrokken met het bussie naar de ruines van Great Zimbabwe. Een stad gebouwd door het Rozwi volk.
De ruines bestaan uit granieten stenen. Een enthousiaste plaatselijke gids leidde ons ruim twee uur door zonder cement opgebouwde gebouwen. In het terplaatse gelegen Royal hotel werd een filmrolletje gekocht. Gevraagd werd om in ZAF-rand te betalen. Op een rekenmachientje werd snel uitgerekend dat dit dan 36 rand was. Een mooie prijs dacht ik nog, want dit lag onder de prijs wat ik in Zuid-Afrika had gezien. Later in het bezochte museum kwam meneer de verkoper langs om mede te delen, dat hij zich vergist had en er 346 rand betaald had moeten worden. Onze gids erbij gehaald, die ook verbaasd was over het bedrag en adviseerde het rolletje terug te geven. Een probleem dus, want de eerste foto's waren hiermee al gemaakt. Na veel discussie toch maar enkele exra randen afgegeven. De gids zou verder nog de hotelmanager hierover benaderen. Later deelde ze mede hier altijd met plaatselijk geld te betalen omdat de wisselkoersen verschikkelijk hoog zijn. Een en ander was ons ook al op de trein geadviseerd. Het werd dus achteraf een duur filmrolletje, terwijl er in de trein nog een paar op reserve lagen. De inflatie van de Zimbabwe-dollar was ruim 1% per dag. De verwachting was, dat aan het eind van het jaar de inflatie 1000% zou zijn. De machthebbers en andere vriendjes van president Robert Mugabe hebben dus binnen 10 jaar het land naar de afgrond gebracht. Na de lunch een duik genomen in het aanwezige zwembad.
's Middags opnieuw een markt bezocht vol met de gebruikelijke houten en stenen voorwerpen. Het verzamelpunt van de busjes was een shell-pompstation, waar overigens wel benzine, maar geen diesel te verkrijgen was. In convooi vertrokken we naar Zvishavane. Het laatste stukje reden we door het bos met onverharde wegen vol gaten en onregelmatige rijsporen. Net voor het donker kwamen we bij het stationnetje Zvishavane aan, waar inmiddels onze trein was gearriveerd.
We vertrokken richting Bulawayo.
Dag 10
Een aantal reizigers waren ziek en 's nachts verschillende malen naar het toilet gerend. Geen idee wat de oorzaak hiervan was. De kippenlevertjes kregen de schuld. Dit gold trouwens niet voor iedereen, dus kon het best wat anders geweest zijn. Het was bewolkt deze dag en de wind maakte het erg koud. We waren in Bulawayo. Op het station stonden open safaribusjes klaar. Achteraf bleken we toch te weinig kleding bij ons hebben. We hebben ons met dekens omhuld de rit in de open auto moeten maken. We gingen eerst naar het graf van John Rhodes op 2000 meter hoogte. Erg koud door de afwezige zon en de straffe wind. Verder bezochten we muurtekeningen, het nationaal museum en een kunstgalerij. In de kunstgalarij was de gids ons kwijt Waar vind je Hollanders, niet anders dan waar koffie te krijgen is. Tot slot een rondrit door een aantal wijken van Bulawayo. Een drukte van belang, allemaal mensen op straat. De oudste auto's en bussen werden daar aangetroffen. Geen plekken om even uit te stappen en rond te wandelen. De trein vertrok die avond richting Dete.
Dag 11 en 12
De zon was weer volop aanwezig. Toch nog toe dus maar een dag bewolt weer gehad.
De komende twee dagen zouden we verblijven in het Hwange wildpark. Het grootste national park van Zimbabwe. We sliepen in de Sikumi Tree Lodge. Ons nachtverblijf een houten huisje op palen had zelfs een toilet en douche. Erg lux dus. We hebben 4 maal hier een open game drive gehad, waarvan een tijdens de avonduren in het donker. We werden ingedeeld met de Zwitsers. Knap werk van de lokale gids om met hun schijnwerpers toch de dieren weer te vinden, die blijkbaar geen last hadden van het scherpe licht. Buiten de reeds in het Krugerpark geziene dieren werden hier voor het eerst de jagende jakhalzen gezien. Het was ook steeds bladeren in het vogelboek om achter de naam van de ontdekte vogels te komen. Helaas voor ons geen leeuwen of luipaarden. Een andere groep had wel geluk gehad. 's Avonds na het diner gezellig rond het open vuur. De dieren, die water kwamen drinken uit een plas, konden we waarnemen vanaf de lodge.
Na twee dagen weer terug naar de trein. 's Avonds een killdrif van een jarige Hollander. De trein vertrok richitng Victoria falls.
Dag 13
De trein zou de laatste dagen van de trip het het station Victoria Falls blijven staan.
Dit was de dag van een bezoek aan Zambia. Voorheen ging dit per trein, maar blijkbaar wegens de vele illegale verstekelingen werd dit niet meer toegestaan. Per bus gingen we naar de grens en lopend de brug naar Zambia over. Daar stapten we over in gereedstaande bussen. Onze chauffeur bleek gemaand Bonnie en had de leiding over alle busjes, dus we moesten steeds op hem wachten omdat we als laatste vertrokken. We zongen dan ook regelmatig " My Bonnie is over the ocean ...." . Vanuit de Zambiaanse kant bekenen we de prachtige watervallen. De regenboog schitterde tussen het bruisende water en de rotsen. Een bezoek werd gebracht aan het Livingstone museum. Helaas was de tijd te kort om dit goed te kunnen bekijken. In het winkeltje in dit museum waren de laagste prijzen, die ik tot nog toe gezien had. Voor 2 USA-dollar een prachtig bewerkte bongo. Helaas we werden gemaand te vertekken en hadden geen gelegenheid meer het winkeltje te bezoeken. We reden door Livingstone stad en bezochten de murabama markt. Een klein opstootje daar omdat ze geld wilden van een Hollander die de markt filmde. De gidsen wisten de boel te sussen. Aan kinderen uitgedeelde snoepjes bleek een goed initiatief. 's Middags een vaartocht over de Zambezi rivier, waar we tevens de lunch nuttigden.
Weer terug over de Livingstonebrug, waar je ook kon bungie jumpen, weer terug naar Zimbabwe en de trein waar we weer belaagd werden door verkopers.
Dag 14
Een eendaags bezoek aan Botswana. Per busjes gingen we weer naar de grens. Weer lopend over de grens ditmaal door een ontsmettingsbak. Bezocht werd het Chobe National Park en er werd veel gereden langs de Chobe rivier. We waren inmiddels teveel verwend in het Krugerpark en het Whangapark en daardoor viel de ervaring in dit park een beetje tegen.
Dag 15
Een bezoek aan de Victoria watervallen vanaf de kant van Zimbabwe. Indrukwekkend en niet te beschrijven hoe deze gigantisch brede waterval naar beneden stort. Prachtige uitzichten. Jongetjes die gevaarlijk over rotsblokken springen, de raftende boten en kano's in de diepte. Een prachtig schouwspel waar je wel uren naar kon staren. Hier en daar voelde je de nevel van het opspattende water.
Dag 16
Een aantal gasten vertrokken naar een hotel of hadden nog een weekje geboekt in Kaapstad. Met de Amerikanen bleven we nog een extra nacht op de trein. We werden wel verplaatst naar een ander treinstel. Voor 1 nacht in een iets grotere coupe. Hier was ruimte voor 2 stoelen. We hoefden dus niet meer op bed te zitten. In overleg met onze Zuid-Afrikaanse gids besloten deze dag te verblijven bij een zwembad behorende bij een restaurant waar we die dag te voren hadden gelunched. Een prima bediening, lekkere ligstoelen en prima weer. Blijkbaar was deze lokatie goed gekozen want later zagen we ook enkele andere gidsen van de trein hun vertrek daar nemen. 's Avonds nog even een bezoek gebracht aan een nabij gelegen hotel, waarin een heel winkelcentrum, inclusies casino gevestigd was. Van een optredende dans- en zanggroep een CD gekocht. Ze traden elke avond bij het diner in het hotel op en waren wild enthousiast over onze belangstelling en vragen over hun optreden. We bleven handen schudden op de Zuid-Afrikaanse manier.
Dag 17
's Middags moesten we naar het vliegveld in Victoria Falls. De koffers ingepakt. Het was ons goed bevallen bij het zwembad van de dag daarvoor, zodat we ons weer lieten rijden naar deze lokatie. De koffers meteen in het busje geladen, want die zou ons naar het vliegveld brengen.
's Middags aangekomen op het vliegveld en met een Zuid-Afrikaans vliegtuig vertrokken naar Johannesburg. De bongo meegenomen als reisbagage. Hij was te dik voor het bagageruim. De stoel naast ons was vrij en kon zodoende daar geplaatst worden. We vlogen dus eerst honderden kilometers naar het zuiden. Per Jumbojet weer naar Londen.
Dag 18
We arriveerden op Heathrow om half zeven. 4 uur wachten en per Britisch Midland weer naar Amsterdam. De bongo paste hier wel in het bovenliggende bagageruim. De kinderen en kleinkind stonden al te wachten op Schiphol. De douane moest toch wel even weten wat er in dat dikke ronde pak zat en hoeveel sterke drank we meehadden.
Een onvergetelijke reis. Met dank en een groet aan de meereizende Hollanders Liesbeth en Ton (Woerden), Hilda en Huib(Den Haag), Willemein(IJsselstein) en alle andere internationale gasten. De treinmanager met z'n assistent, die 24 uur paraat waren en de geweldige bemanning. Top!
Jikkie en Jan (Langedijk)
